Thực tế có rất nhiều cách tính tụ bù để đảm bảo mức công suất hệ số cos phi luôn ở đạt tiêu chuẩn. Nếu bạn còn chưa tìm ra phương pháp xác định dung lượng tụ bù chính xác là bao nhiêu thì hãy đọc nội dung bài viết sau. Đây là những cách làm phổ biến được áp dụng nhiều hiện nay, hy vọng có thể cung cấp các thông tin hữu ích để xác định lượng công suất cần bù.

Lắp đặt tụ bù có mục đích gì?

Tụ bù là một thiết bị quen thuộc, xuất hiện trong hệ thống cấp điện, máy biến áp. Nó tham gia vào mạng lưới, đóng vai trò như môi trường, giúp giảm bớt hao tổn trên dây dẫn truyền tải. Đồng thời đảm bảo điện áp luôn ổn định, không xảy ra tình trạng nóng hay cháy nổ. 

Lắp đặt tụ bù có mục đích gì?

Ngoài ra, lắp đặt tụ bù còn là phương pháp để các nhà máy, doanh nghiệp tránh phải nộp phạt do không đạt mức công suất cos phi quy định. Hệ số phạt phổ biến là 4.65%. Điều này có nghĩa, khi lượng điện tiêu thụ tháng cần đóng là 200 triệu sẽ phải nộp thêm 9.3 triệu đồng tiền phạt. Vậy làm thế nào mới xác định chính xác lượng tụ bù để tránh bị phạt? Hãy cùng Elecvona Việt Nam tìm hiểu các cách tính tụ bù qua nội dung tiếp theo nhé.

Các cách tính tụ bù phổ biến hiện nay

Tùy từng điều kiện, bối cảnh, chúng ta có thể lựa chọn 1 trong các cách tính tụ bù sau đây để đảm bảo thiết bị luôn hoạt động tốt, đúng công suất tiêu thụ và hệ số cos phi.

Từ công suất tiêu thụ & hệ số cos phi thực tế

Theo cách tính tụ bù này, bạn cần áp dụng công thức: 

Dung lượng tụ bù (Q bù) = Công suất tải (P) x (tan φ1 - tan φ2)

Trong đó  cos φ1, cos φ2 là hệ số công suất trước khi bù và sau khi bù.

Để hình dung dễ hơn, bạn có thể tham khảo và xem ví dụ minh họa sau.

Giả sử công suất tải đạt mức P = 100kW. Với hệ số công suất trước và sau khi bù tụ lần lượt là 0.75 và 0,95. Tức là cosφ1 = 0.75; cosφ2 = 0.95. Áp dụng công thức toán học, ta xác định được tan φ1 = 0.88 và tan φ2 = 0.33. Vậy công suất phản kháng cần bù là: Q bù = 100 x ( 0.88 - 0.33) = 55 kVAr.

Cách tính tụ bù bằng bảng tra hệ số

Thực chất, đây là phương pháp ghi lại kết quả của cách tính tụ bù bằng công suất tiêu thụ và hệ số cos phi ở trên. Tuy nhiên, công thức áp dụng là Q bù = Công suất tải (P) x k. Trong đó, chúng ta sẽ xác định k thông qua việc đối chiếu thông số tương ứng thể hiện trong bảng tra hệ số. Giao nhau giữa hệ số cos phi trước và sau bù tụ là một ô ghi dung lượng cần bù. 

Bảng hệ số dùng tính dung lượng tụ bù

Ví dụ như trường hợp trên, sau khi đối chiếu cosφ1 = 0.75; cosφ2 = 0.95, ta xác định được hệ số k=0.55. Vậy tính công suất cần bù = 100 x 0.55 =55kVAr. Con số nhận được giống với kết quả ở cách tính tụ bù ở trên.

Cách tính tụ bù từ hóa đơn điện

Đối với các hộ gia đình, doanh nghiệp có thể áp dụng cách tính tụ bù từ hóa đơn điện. Sau khi xác định các chỉ số trên tờ hóa đơn, bạn ghi lại những thông tin sau: hệ số cosφ1, lượng điện năng tiêu thụ bình thường, vào thời gian cao điểm và thấp điểm. Khi có đầy đủ các số liệu, bạn thực hiện theo các bước sau:

• Bước 1: Tính tổng lượng điện năng tiêu thụ = Số kWh lúc bình thường + Số kWh cao điểm + Số kWh thấp điểm
• Bước 2: Tính điện năng tiêu thụ trung bình 1 ngày = Tổng lượng điện năng tiêu thụ tháng / 30
• Bước 3: Tính công suất trung bình = Điện năng tiêu thụ 1 ngày/24
• Bước 4: Tra bảng hệ số công suất, xác định k từ hệ số cosφ1 tới hệ số cosφ2 =0.95 (theo quy định)
• Bước 5: Tính tụ bù = Công suất trung bình x k 

Cách tính tụ bù từ hóa đơn điện

Ví dụ, theo hóa đơn điện công ty ở Bình Chánh vào tháng 4/2022 trong hình ảnh trên đây, bạn có thể biết:

• Số kWh lúc bình thường (BT) = 90334 - 72261 = 18073kWh
• Số kWh cao điểm (CĐ) = 34558 - 27613 = 6945kWh
• Số kWh thấp điểm (TĐ) = 40640 - 32112 = 8528kWh
• Tổng lượng điện năng tiêu thụ = 18073 + 6945 + 8528 = 33546kWh
• Trung bình mỗi ngày lượng điện năng tiêu thụ = 33546/30 = 1,118kWh
• Công suất trung bình = 1,118/24 = 46.6kW
• Hệ số cosφ1 = 0.68, cosφ2 =0.95 suy ra hệ số k=0.75
• Công suất tụ bù = 0.75 x 46.6= 43.95 KVAr
• Giả sử công ty luôn phải lưu trữ 30% (tức 0.3) thì Q bù thực tế = 43.95 x (1+ 0.3) = 45.435KVAr.

Tính tụ bù từ công suất trạm biến áp

Đối với trường hợp chưa có phụ tải, chúng ta sẽ áp dụng cách tính tụ bù bằng công suất trạm biến áp. Công thức chuẩn là: Q bù = 0.4 x Smba. Tuy nhiên cách tính này chỉ phù hợp cho những tải cos phi đạt mức tối thiểu 0.75 và tải tối đa rơi vào khoảng 80%. Nếu trạm biến áp có tải thấp hơn, đôi khi áp dụng công thức bù vẫn bị thiếu.

Trên đây, Elecnova Việt Nam đã hướng dẫn chi tiết cách tính tụ bù bằng nhiều phương pháp khác nhau. Hy vọng sẽ giúp bạn xác định chính xác dung lượng tụ bù là bao nhiêu để đảm bảo hệ số cos phi luôn đạt mức tiêu chuẩn 0.95. Nếu có câu hỏi hay thắc mắc nào liên quan đến nội dung bài viết, hãy liên hệ ngay cho chúng tôi qua hotline. Đội ngũ chăm sóc khách hàng luôn sẵn sàng giúp đỡ, giải đáp.